“Mijn naam is Eva en ik ben getrouwd met Hans K. Rausing en ik ben onlangs, na bijna twintig jaar huwelijk, te weten gekomen van mijn man dat XX achter de moord op Olof Palme zat. Mijn man ontdekte dat bij toeval jaren geleden en dat had grote invloed op hem, vooral een negatieve. Ik geloof dat hij weet waar het moordwapen is (…) Hij geloofde dat Palme zijn bedrijf bedreigde en wilde dat niet verliezen. Ik ben bang voor XX. Hij is geen goed mens maar ik zou zoiets nooit zeggen als het niet waar was. Ik weet dat mijn man de waarheid spreekt over XX.”
In de zomer van 2011 ontving de Zweedse schrijver Gunnar Wall deze mail van Eva Rausing. Het was de eerste van een serie mailberichten, waaruit bleek dat de vrouw grote angst had voor de zakenman die in 1986 de Zweedse premier Palme zou hebben vermoord. De volgende zomer, op 9 juli 2012, werd de vrouw, 48 jaar oud en moeder van vier kinderen, dood gevonden onder een berg kleren in haar Londense upper class-woning. Ze lag in een kamer die was verzegeld met isolatietape en bleek al 57 dagen dood te zijn. Een zwak hart, geteisterd door jarenlang cocaïnegebruik, had haar dood veroorzaakt, oordeelde justitie.
Haar man Hans Kristian Rausing, zelf ook niet vies van verdovende middelen, had de tape op de deurstijl aangebracht, naar eigen zeggen omdat hij de dood van zijn vrouw niet kon accepteren. Voor het verbergen van het lijk kreeg hij tien maanden voorwaardelijk.
Tetra Pak en de moord op Olof Palme
Hans Rausing, 1963.
Hans Kristian is de zoon van Hans Rausing, een van de erfgenamen van de Zweedse multinational Tetra Pak, de wereldvermaarde fabrikant van kartonnen drankverpakkingen. Alsof de omstandigheden al niet tragisch genoeg waren, ging op Internet al snel het gerucht dat Eva met die moordenaar van Palme haar schoonvader had bedoeld. Dat klonk zo sensationeel dat de mainstream media het niet durfden over te nemen. Maar hoe geloofwaardig was dit?
De familie Rausing behoorde niet tot de fanclub van Palme. Zweedse multimiljonairs stemden liever op andere partijen dan op de sociaaldemocraten, dat was juist. Vooral de hoge belastingdruk was het Zweedse bedrijfsleven een doorn in het oog. Maar Zweedse zakenlui waren zelden types die hun meningsverschillen beslechtten door met een revolver op een straathoek te gaan staan. In plaats daarvan verzonnen ze liever ingewikkelde legale constructies en verhuisden ze naar het buitenland om zo weinig mogelijk belasting te moeten betalen: zoiets was effectiever en minder gevaarlijk dan een kogel. Dat deed bijvoorbeeld de familie Kamprad van Ikea en ook de familie Rausing. Het was geen toeval dat de laatste al sinds 1982 niet meer in Zweden woonde.
Toch zijn de beweringen van Eva Rausing, voor zover bekend, nauwelijks onderzocht door de rechercheurs die de moord op Palme behandelen. Volgens Gunnar Wall lag dat meer aan het gebrek aan medewerking bij de familie Rausing dan aan onwil bij de politie. Er was ook iets loos met het persbericht dat de familie, mede namens Hans Kristian, verspreidde na Eva’s dood. Daarin werd gesteld dat haar uitspraken en mailcorrespondentie een “weerspiegeling” waren van “de ziekte die ze zo hard probeerde te overwinnen”. Dat was echter geen ontkenning van wat ze had gezegd.
Bovendien, de zakenman waarover ze had gesproken, hoefde niet per se haar schoonvader te zijn, of een zakenman van gelijkaardig kaliber.
Complotfreaks en mind waves
De uitspraken van Eva Rausing en haar dood zorgden voor stevige krantenkoppen, zowel in Zweden als het Verenigd Koninkrijk. Allicht waren er complotfreaks die concludeerden dat haar dood geen toeval kon zijn. Dat was het ook niet: ze was een zware druggebruiker. Maar dat feit sneeuwde enigszins onder. Toch heeft het er alle schijn van dat haar geestelijke instabiliteit aan de bron lag van de hele geschiedenis.
In een van de mails aan Wall vertelde de vrouw dat ze, sinds een bijna fout gelopen operatie, last had van “bovennatuurlijke visioenen” en boos was op God. De Britse krant Mail On Sunday ontdekte dat Eva Rausing ook had gecorrespondeerd met ene Johnnie Allan, die in een Engelse gevangenis zat voor moord. Ook aan hem had ze geschreven wie volgens haar Palme had vermoord. Maar er was een verschil: aan Allan meldde ze dat die informatie tot haar was gekomen via een mind wave. Ze was ‘s morgens wakker geworden en toen wist ze het.
Zo makkelijk is dat, moorden oplossen. En zo tragisch kan het eindigen.