Openbaar aanklager Petersson op SVT, 18/2/2020.
Groot nieuws aan de vooravond van de 34e verjaardag van de moord op Olof Palme. Openbaar aanklager Krister Petersson maakte op de Zweedse televisiezender SVT bekend dat er dit voorjaar een besluit wordt genomen: ofwel komt er een proces, ofwel wordt het onderzoek naar de moord na 34 jaar stopgezet.
Het wordt het laatste, volgens de krant Aftonbladet die zich op een eigen bron beroept. De reden: de dader is dood. Eén conclusie kan je wel trekken: volgens de onderzoeksleider is de moord opgelost.
In Zweden wordt druk gespeculeerd over wat Peterssons woorden betekenen. Er is niemand aangehouden. Een mogelijk proces aankondigen lijkt dan het domste wat je kan doen. De dader zou zich immers snel uit de voeten maken. Dus is stopzetting het meest waarschijnlijk. En dat doe je alleen als je er zeker van bent dat er nooit meer een proces kan komen, zoals in het geval van een dode dader. Waarom kondigt Petersson dat dan niet meteen aan? Waarschijnlijk verwacht hij uitsluitsel over het definitieve bewijs. En dan gaat het vrijwel zeker om technisch bewijs.
Dat Petersson gelooft in een oplossing en aan een intussen overleden verdachte denkt, is niet nieuw. Hij sprak daarover al in 2018. Maar nu geeft hij zichzelf een deadline, en dat is nooit eerder gebeurd. De man heeft in Zweden een zeer gedegen reputatie. Hij was een van de leidinggevenden in het onderzoek naar de moord op minister Anna Lindh in 2003 en ook bij de terreuraanslag in Stockholm in 2017.
Wie is de moordenaar van Olof Palme?
Hamvraag is: wie zou die dode dader dan wel zijn? Bijna-naamgenoot Christer Pettersson? Die werd in 1989 veroordeeld voor de moord, in hoger beroep vrijgesproken en overleed in 2004. De onderzoeksleider heeft meerdere malen gezegd niet in diens schuld te geloven.
De krant Expressen zet in op Stig Engström alias de Skandiaman. Dat was iemand die beweerde ooggetuige te zijn en zich nadien nogal opdrong bij zowel pers als politie. Over zijn gedrag zijn veel vragen. Ook hij leeft niet meer. Toch is er alle reden om hem als getuige te zien. Want hoe kan hij anders twintig minuten na de moord aan collega’s details hebben verteld die alleen iemand kan weten die bij de stervende Palme en diens in paniek zijnde vrouw heeft gestaan? Details die de dader niet kan hebben opgemerkt, aangezien die meteen gevlucht was.
In dit zomerhuis woonde Christer Andersson.
Nog iemand dan? Zeker. De laatste dode verdachte op het lijstje dan maar: Christer Andersson. De man die ik in mijn boek als de meest waarschijnlijke dader presenteerde. De vooraanstaande Zweedse profiler Ulf Åsgård en oud-rechercheur Lennart Gustafsson, die dertig jaar aan het dossier werkte, hebben hem (en verder niemand) op de shortlist. Zijn naam werd in 2012 bekendgemaakt door de Deense auteur Paul Smith. Ik wist recentelijk nog te onthullen hoe de man zichzelf onvindbaar maakte na de moord.
De vroegere beursspeculant Andersson beroofde zich in 2008 van het leven. Doordat zijn revolver onvindbaar bleek, werd hij nooit formeel in verdenking gesteld. Is dat wapen dan toch boven water gekomen? Of is er DNA van hem teruggevonden op kleding van Palme? Heeft de recente verkoop van zijn vroegere zomerhuis er iets mee te maken?
Het wordt een spannend voorjaar.