Er komt een nieuw boek van mijn hand over de moord op Olof Palme, of beter: over een man die volgens familieleden minstens een keer op de Zweedse premier schoot. En mogelijk zelfs twee keer.
Andersson op geanonimiseerde politiefoto.
De titel luidt De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme en het boek verschijnt, als alles goed gaat, in februari 2021. Hoofdpersoon is Christer Andersson, de vroegere beursspeculant die als voornaamste verdachte gold voor de moord op Palme totdat de focus rond 2017 werd verlegd naar Stig Engström, een man die lang als ooggetuige gold. In juni 2020 besloot de Zweedse hoofdaanklager Krister Petersson het onderzoek stop te zetten. De reden: Engström stierf in 2000 en kon dus niet meer verhoord worden.
Dossierstukken nu openbaar
Vier op de vijf Zweden zei daags na afsluiting van het onderzoek niet in Engströms schuld te geloven. Daar hadden ze goede redenen voor, zoals ik ook in mijn boek zal duidelijk maken. Zo bezat hij geen wapen, is het hoogst onzeker of hij wel de tijd had om de moord te plegen en beschikte hij twintig minuten na de moord over kennis die alleen een gewone getuige kon hebben en niet de dader.
Een positief neveneffect was wel dat iedereen sinds juni 2020 het recht heeft om stukken uit het onderzoeksdossier op te vragen. Openbaarheid van bestuur wordt in Zweden serieus genomen. Ik heb daarvan gretig gebruikgemaakt en zowat alles opgevraagd wat betrekking had op Christer Andersson. Daarnaast heb ik ook grote delen van het materiaal gezien dat de politie over Engström verzamelde.
Eerder al beschikte ik over alle stukken die deel uitmaakten van het gerechtelijk vooronderzoek tegen Christer Pettersson, de man die in 1989 veroordeeld en kort daarna in hoger beroep vrijgesproken werd voor de moord op Palme.
Andersson blijft de hoofdverdachte
Mijn conclusie was dat Christer Andersson nog steeds bovenaan de verdachtenlijst staat. Sterker nog, bovenop de aanwijzingen in zijn richting die ik al kende, kwam er uit de dossierstukken nog meer bezwarende informatie. Ook eigen research en die van enkele anderen leverde interessante gegevens op.
Ik las met open vizier, maar kwam in het naar schatting 600-700 A4 tellende deeldossier werkelijk geen enkel feit tegen dat in Anderssons voordeel sprak. Behalve dan dat justitie zo laat naar hem onderzoek ging doen dat hij alle tijd kreeg om materieel bewijs te laten verdwijnen. Dat is de reden waarom hij nooit in staat van beschuldiging kon worden gesteld. Desondanks: Andersson was de enige verdachte van de moord op Palme die over een geschikt wapen, de gelegenheid én een motief beschikte om Palme te doden.
In schril contrast hiermee staat wat we weten over Engström. Het is onbegrijpelijk waarom justitie de handdoek in de ring gooide met het argument dat Engström de belangrijkste verdachte was. Het doet vrezen dat de aanduiding van Engström vooral diende om te voorkomen dat een peperduur en nog steeds vruchteloos onderzoek eindeloos door zou gaan.
In dat geval heeft justitie zich wel verkeken op de impact van het einde van het onderzoek: de politie heeft zelfs nieuw personeel moeten aannemen omdat het aantal aanvragen voor dossierstukken niet bij te benen was. Al wordt er, soms terecht, steen en been geklaagd over de vele passages die de politie om privacyredenen onleesbaar maakt. Ook ik had daar bij mijn research last van, maar voor de grote lijn van het verhaal had dit geen gevolgen.
Over het boek
De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme is het eerste boek dat uitvoerig citeert uit de verhoren met Christer Andersson, zijn familie en bekenden. Ik breng zijn leven in kaart en ga dieper in op zijn alibi (of beter: het alibi dat hij niet had), hoe de politie naar hem onderzoek deed, de raadsels die Anderssons revolver stelde en nog stelt, hoe hij aan zijn einde kwam, en nog veel meer. Ook vergelijk ik de aanwijzingen tegen hem met die tegen Engström. Zijdelings ga ik in op Christer Pettersson en enkele alternatieve hypotheses, maar voor een uitvoerige behandeling daarvan verwijs ik naar mijn vorige boek, 10 redenen waarom Zweden de moord op Olof Palme niet oplost.
De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme is een uitgave van GRoM.
Binnenkort meer!