De Moord op Olof Palme

De Moord op Olof Palme

Ligt Olof Palme’s moordwapen in dit meer?

29 december 2016 Verdachten ,

Meer VedasjönDe kans dat de moord op Olof Palme juridisch wordt opgelost, is nagenoeg nul. Toch zou de Zweedse politie de oplossing een stap dichterbij kunnen brengen. Hoe? Door in Vedasjön, een meer ten zuiden van Stockholm, een zoekactie te houden. Het zou immers goed kunnen dat op de bodem van dat meer het moordwapen ligt.

Olof Palme werd op 28 februari 1986 vermoord in Stockholm. De toenmalige premier van Zweden was samen met zijn vrouw Lisbeth op weg naar huis na een bioscoopbezoekje. Een man die het tweetal opwachtte op een straathoek schoot Palme in de rug. De dader is nooit gepakt. Dat kwam door slecht politieonderzoek, maar ook doordat de moordenaar vrijwel geen sporen achterliet.

Mijn boek 10 Redenen waarom Zweden de moord op Olof Palme niet oplost gaat hier uitgebreid op in. Daarin sta ik lang stil bij Christer Andersson, een eenzaat die vanaf het midden van de jaren negentig voor veel politiemensen gold als hoofdverdachte. Dat bleef lang streng geheim. Pas in februari 2016, dertig jaar na de moord, maakte de Zweedse politie haar belangstelling voor Andersson officieel wereldkundig. De man zelf is niet meer te grijpen. Hij beroofde zich in 2008 van het leven.

Motief, wapen en gelegenheid

Andersson, 33 jaar oud in februari 1986, had een motief, een wapen en de gelegenheid om Palme te doden. Hij verdiende de kost door op de beurs te speculeren. Een btw-verdubbeling op aandelenhandel en een daaropvolgende beurscrash op 27 februari 1986, de dag voor de moord, kostten hem veel geld. ‘s Mans financiële situatie verslechterde zo sterk dat hij een half jaar na Palmes dood zijn dure appartement in de Stockholmse binnenstad verruilde voor een gratis verblijf in het zomerhuisje van zijn ouders. Intimi gaven aan dat Andersson sowieso een hekel had aan Palme, die als regeringshoofd verantwoordelijk was voor de btw-stijging. (meer…)

De moordenaar van Olof Palme heeft het niet gedaan

15 september 2016 Verdachten ,

Was Christer Pettersson de moordenaar van Olof Palme? Juridisch gezien wel, althans enkele maanden. De notoire bajesklant werd in 1989 immers tot levenslang veroordeeld. Een paar maanden later kwam hij in hoger beroep weer vrij.

Christer Pettersson - moordenaar Olof Palme??

Christer Pettersson (midden)

Pettersson stierf in 2004 na een epilepsieaanval, maar staat in Zweden weer volop in de belangstelling. Er komt een heuse biopic over hem. Tijdens de voorbereidingen van die film doken 35 vuilniszakken op met spullen die ooit aan Pettersson toebehoorden. Het gaat om schriften, aantekeningen, boeken, bijbels en allerlei prullaria.

De krant Expressen kon het materiaal doornemen. Voor zover bekend zit er niks tussen dat doet vermoeden dat Pettersson de Zweedse premier vermoordde. Ook in dagboeknotities uit de tijd kort na de moord zijn geen verwijzingen naar de moord of schuldbekentenissen te vinden. (meer…)

Moord op Olof Palme alweer opgelost?

13 juni 2016 Complottheorieën, Onderzoek, Verdachten ,

En alweer is de moord op Olof Palme opgelost. De dader zou in de toenmalige Sovjet-Unie zijn “opgeleid” en kwam naar verluidt in 1985 naar Zweden. De man zou banden hebben met een internationaal drugsnetwerk. Spannend. Maar hoe serieus moeten we dit nemen?

De bronnen van deze nieuwe theorie zijn Jan-Henrik Barrling en Valter Kegö, twee oud-medewerkers van de Zweedse veiligheidsdienst Säpo. “Nieuw” is een relatief begrip: ze hebben de hypothese al in 1989 op papier gezet, drie jaar na de moord. Omdat ze lange tijd gehouden waren aan geheimhoudingsplicht mochten ze er pas onlangs over praten met de Palmegroep, het rechercheteam dat de moord al dertig jaar onderzoekt. Daarbij overhandigden ze tachtig bladzijden met tot voor kort geheim onderzoeksmateriaal uit de late jaren tachtig.

Dag Andersson, leider van de Palmegroep, houdt zich op de vlakte over de theorie van Kegö en Barrling en wil alleen kwijt dat het materiaal wordt onderzocht.

Wie zijn Kegö en Barrling?

De pijl markeert de plaats van de moord op Palme. Foto: politie Zweden.

De pijl markeert de plaats van de moord op Palme. Foto: Rijkspolitie Zweden

De twee vroegere Säpo-agenten hielden zich in de jaren tachtig onder meer bezig met het afluisteren van de Sovjet-diplomaat Vladimir Nezjinskij. Die zou in de moordnacht aan de telefoon en tegen zijn vrouw uitspraken hebben gedaan die erop wezen dat hij wist dat Palme zou worden vermoord. Het afluisteren van de diplomaat lag politiek erg gevoelig en dus werd het materiaal van de Säpo geheim verklaard. Toch lekten delen ervan uit in de media. Nezjinskij ontkende daarop de aantijgingen in een interview met de Zweedse televisie.

Barrling en Kegö waren al in het prille begin betrokken bij het onderzoek naar de moord op de Zweedse premier. Ze behoorden tot de gangmakers van het zogeheten PKK-spoor. De twee waren ervan overtuigd dat Koerdische separatisten van de PKK premier Palme hadden vermoord. De twee Säpo-mannen leverden hand- en spandiensten aan de clandestiene opsporingsdienst van de sociaaldemocratische spindoctor Ebbe Carlsson, die dezelfde theorie aanhing. Diens activiteiten leidden tot een ophefmakende affaire, waarbij Barrling en Kegö samen met enkele anderen werden veroordeeld voor het smokkelen van afluisterapparatuur. (meer…)

Moord op Palme: Een Brits familiedrama?

27 mei 2016 Onderzoek, Verdachten

“Mijn naam is Eva en ik ben getrouwd met Hans K. Rausing en ik ben onlangs, na bijna twintig jaar huwelijk, te weten gekomen van mijn man dat XX achter de moord op Olof Palme zat. Mijn man ontdekte dat bij toeval jaren geleden en dat had grote invloed op hem, vooral een negatieve. Ik geloof dat hij weet waar het moordwapen is (…) Hij geloofde dat Palme zijn bedrijf bedreigde en wilde dat niet verliezen. Ik ben bang voor XX. Hij is geen goed mens maar ik zou zoiets nooit zeggen als het niet waar was. Ik weet dat mijn man de waarheid spreekt over XX.”

In de zomer van 2011 ontving de Zweedse schrijver Gunnar Wall deze mail van Eva Rausing. Het was de eerste van een serie mailberichten, waaruit bleek dat de vrouw grote angst had voor de zakenman die in 1986 de Zweedse premier Palme zou hebben vermoord. De volgende zomer, op 9 juli 2012, werd de vrouw, 48 jaar oud en moeder van vier kinderen, dood gevonden onder een berg kleren in haar Londense upper class-woning. Ze lag in een kamer die was verzegeld met isolatietape en bleek al 57 dagen dood te zijn. Een zwak hart, geteisterd door jarenlang cocaïnegebruik, had haar dood veroorzaakt, oordeelde justitie. (meer…)

133 bekentenissen en nog geen oplossing

2 maart 2016 Onderzoek , ,

De storm rond de moord op Olof Palme is gaan liggen. Op 28 februari 2016 was het dertig jaar geleden dat de Zweedse premier werd doodgeschoten. Kranten en televisie in Zweden raakten er niet over uitgepraat. Ook in andere landen stonden de media stil bij de moord. Auteur dezes was te gast bij NOS Met Het Oog Op Morgen naar aanleiding van zijn boek over de moord en uiteraard ook deze website. Wat leren we van deze dertigste verjaardag, behalve dan het feit dat de dood van Olof Palme nog altijd… eh, leeft?

De onderzoeksleiding hield op 25 februari een persconferentie. Er is nog altijd een team van vijf rechercheurs en een administratieve kracht bezig met de moord. Zij vormen de zogeheten Palmegroep. Nieuwe feiten waren er voor ingewijden niet te rapen, wel wat cijfertjes. Zo zijn er 10.225 personen ooit verhoord door de Palmegroep en hebben tot dusver 133 mensen de moord bekend. Ja, het was in 1986 druk op die straathoek in Stockholm.

Walketalkies en denkfouten

Onderzoeksleider Dag Andersson.

Onderzoeksleider Dag Andersson

Hoofdspeurder Dag Andersson vertelde dat niet alle observaties van mannen met walkietalkies op 28 februari 1986 zijn verklaard. Zulke figuren werden op de noodlottige avond op diverse plaatsen in Stockholm gezien, sommige in de buurt van de moordplaats. In totaal zijn er zo’n tachtig observaties gemeld. “Een te groot aantal om niet serieus te nemen”, zei Dag Andersson.

Aanhangers van de theorie dat de walkietalkiemannen iets met de moord van doen hebben, voelen zich nu gesterkt in hun overtuiging. Al maken ze daarmee wel een denkfout. Als er mensen met walkietalkies op 28 februari 1986 in Stockholm rondliepen, wil dit immers niet zeggen dat ze iets met de moord te maken hadden. (meer…)

Wie is de moordenaar van Olof Palme?

24 februari 2016 Onderzoek, Verdachten ,

Wie is de moordenaar van Olof Palme? Het is dé vraag die Zweden zich al dertig jaar stelt. In de krant Aftonbladet komt rechercheur Lennart Gustafsson met hetzelfde antwoord als ik in mijn boek 10 Redenen Waarom Zweden De Moord op Olof Palme Niet Oplost.

Christer AVergeet de Koerdische PKK, vergeet de draaideurcrimineel Christer Pettersson, vergeet de Zuid-Afrikanen, Gladio en alle complotten. De meest waarschijnlijke dader was Christer Andersson (dus niet Christer Pettersson). Andersson was een eenzaat met een nogal opvliegend karakter die daags voor de moord een bom geld verloor door een regeringsmaatregel. Hij was een bekwaam wedstrijdschutter die op het moment van de moord een revolver bezat van het type dat Palme doodde. Andersson overleed in 2008.

In mijn boek noem ik een hele serie aanwijzingen die erop duiden dat Christer Andersson zeer wel de moordenaar van Olof Palme kan zijn. Het onderzoek naar hem gebeurde buiten het beeld van de media. De Zweedse parlementaire enquêtecommissie die het moordonderzoek belichtte, noemde Andersson in 1999 in haar eindverslag. Daar kwam ik hem voor het eerst tegen, al werd hij in het commissierapport niet bij naam genoemd. Ook de Deense historicus en filosoof Paul Smith ontdekte hem in dat eindverslag. Hij beet zich vast in het spoor, deed eigen onderzoek en schreef er een boek over. Ook startte Smith een interessante website over Andersson en de moord op Palme.

Hoewel Christer Andersson al bijna acht jaar dood is, rust er officieel nog steeds geheimhouding op een deel van het onderzoek naar hem. Dat merkte ik zelf toen ik research deed voor mijn boek. Mensen die Andersson persoonlijk kenden, wilden geen informatie over hem geven, omdat ze dat niet mochten van de politie, ondanks dat de man inmiddels dood is. (meer…)

Mediacircus rond Olof Palme draait door

22 februari 2016 Complottheorieën, Onderzoek , ,

Dertig jaar na de moord op Olof Palme slaan de twee grootste kranten van Zweden mekaar met “nieuwe onthullingen” om de oren. De liberale tabloid Expressen en de sociaaldemocratische concurrent Aftonbladet proberen elkaar al een week of twee de loef af te steken met artikelen en online-tv-uitzendingen over de onopgeloste “moord van de eeuw”. Maar is er ook werkelijk wat nieuws te lezen? Nauwelijks.

De Zweedse premier Olof Palme werd op 28 februari 1986 doodgeschoten. Een eenduidig antwoord op de vraag wie het deed, is er niet. De moord is voor de Zweden na al die jaren niet alleen een trauma, maar ook een spannend gezelschapsspel en een commerciële melkkoe. Talloos zijn de mensen die menen de dader en/of diens motief te kennen, en dat kan tot vermakelijke en ook verhitte discussies leiden op internetforums en blogs. Het meest populaire forum zit op de website Flashback.org. De belangrijkste “draad” over de moord op Palme telt, als ik dit schrijf, 70.584 bijdragen verdeeld over 5883 webpagina’s die samen 7.108.620 keer zijn bekeken. Wie het allemaal wil lezen, heeft aan een paar weken vakantie niet genoeg.

De kranten spelen hierop in. Elk jaar, rond de verjaardag van de moord, publiceren ze weer wat “nieuws”. Meestal opgewarmde oude hap die dan via tendentieuze koppen op de voorpagina’s aan de man wordt gebracht. Je hoopt dat je iets nieuws krijgt, betaalt je 18 kronen voor Expressen of Aftonbladet, en wordt beloond met een verhaal waar bitter weinig in staat. Beide kranten zijn intussen ook halve tv-zenders die online nieuws brengen en ook daar passen ze met succes de kunst van de verleiding toe. (meer…)

Nieuw boek over moord op Palme

29 januari 2016 Boeken

Is er nog nieuws over de moord op de Zweedse premier Olof Palme? Ja. Een boek: 10 Redenen Waarom Zweden De  Moord Op Olof Palme Niet Oplost, geschreven door Marc Pennartz, tevens maker van deze blog.

Het is sinds 28 januari 2016 beschikbaar in zowel gedrukte als elektronische vorm. Het is het eerste Nederlandse boek over de moord dat een veelheid aan sporen volgt en kritisch tegen het licht houdt. De toedracht van de moord wordt, aan de hand van de oorspronkelijke getuigenverklaringen, nauwgezet gereconstrueerd. De vele fouten die in het politieonderzoek zijn gemaakt worden belicht en de talloze theorieën over de dader(s) geanalyseerd. Hoe geloofwaardig is het dat Palme het slachtoffer werd van een complot?

Eenzame dader

Olof Palme werd op 28 februari 1986 om 23.21 uur vermoord in Stockholm. Dertig jaar na dato is dit misdrijf nog altijd onopgelost. Dat heeft geleid tot een wildgroei aan speculaties, waarbij zowel de Zweedse als internationale overheden van betrokkenheid bij de moord zijn beschuldigd.

Marc Pennartz hield zich jarenlang intensief bezig met het onderzoek naar de moord. Volgens hem zijn er goede redenen om te stellen dat Palme niet door samenzweerders werd gedood, maar door een eenzaam opererende dader die de Zweedse premier doodde simpelweg omdat zich de gelegenheid voordeed. Maar die dader was niet Christer Pettersson, de man die lang voor de moordenaar is gehouden. De politie had in de jaren negentig, in het geheim, een andere hoofdverdachte. En die is volgens Pennartz een veel waarschijnlijkere dader.

Marc Pennartz woonde lange tijd in Zweden, waar hij zich verdiepte in de zaak-Palme en de ontwikkeling errond volgde. In de jaren negentig schreef hij over strafrecht en criminaliteit voor het Nederlandse reclasseringsblad Vrij Spraak. Op zijn website vertelt hij hoe de moord op Palme de perfecte misdaad is geworden.

Meer informatie over 10 Redenen Waarom Zweden De  Moord Op Olof Palme Niet Oplost en waar het boek te koop, vindt u op deze pagina.

Moordwapen Palme nog spoorloos

20 januari 2016 Onderzoek , ,

Even was er hoop, nu is er de teleurstelling. De revolver die criminoloog en schrijver Leif GW Persson vorige maand van een anonieme tipgever kreeg, blijkt niet het wapen te zijn waarmee Olof Palme werd vermoord.

Persson kreeg in de zomer van 2013 een kogel toegestuurd, vergezeld van een anonieme brief. Uit ballistisch onderzoek, dat twee jaar op zich liet wachten, bleek dat de kogel slijtsporen vertoonde die enigszins vergelijkbaar waren met die op de kogel die dertig jaar geleden de Zweedse premier Olof Palme fataal werd. Zulke slijtsporen ontstaan als een kogel door de revolverloop gaat.

Volgens Persson was het niet uitgesloten dat de hem toegestuurde kogel met het moordwapen was afgevuurd. Dat was, zacht gezegd, sensationeel nieuws, want het wapen was nooit gevonden. Het ging bij de toegestuurde kogel echter niet om een Winchester Western-patroon van het type dat de dader gebruikte, maar om een van iets zachter materiaal. Voor een goed vergelijk was een proef met een Winchester Western nodig. (meer…)

Reconstructie Moord op Olof Palme

7 januari 2016 28 februari 1986

Onderstaand een reconstructie van de moord op Olof Palme, door mij vertaald en voorzien van Nederlandse ondertiteling. Het filmpje, dat begint op de ochtend van 28 februari 1986, is in 1994 gemaakt door de Zweedse zender TV3.

De moord op de premier van Zweden is tot heden onopgelost. Door de jaren heen zijn er op de Zweedse televisie meerdere reconstructies vertoond. Deze is de meest uitgebreide en komt het dichtst bij de versie van de politie. Toch zitten er een paar momenten in die niet helemaal kloppen met de getuigenissen zoals die in het dossier zitten. (meer…)

Translate »