De Moord op Olof Palme

De Moord op Olof Palme

Tag Archief: Nieuws

De Moord op Olof Palme > Nieuws

Lezing Marc Pennartz in Zweden: wie vermoordde Palme?

16 april 2023 Overig , , ,

Een Nederlander mocht op 26 februari 2023 een lezing houden over de moord op Olof Palme, in een chique conferentiegebouw aan een straat in Stockholm die Holländaregatan heet. ofwel de Hollanderstraat: toeval bestaat. Die Nederlander was ondergetekende, Marc Pennartz.

Ik was een van de tien sprekers op de eerste “Palmemoordconferentie”, georganiseerd door de initiatiefnemers van Palmemordsarkivet, een publiek toegankelijke database met stukken uit het moorddossier. Thema van mijn lezing was “daderprofielobject GH”, waarachter zich moordverdachte Christer Andersson verbergt. Andersson was een getalenteerd schutter en wapenliefhebber, bezeten gokker en verwoede belegger, voormalige postbeambte en metrobestuurder, en bovenal een eenzame, moeilijke man met een gruwelijke hekel aan Olof Palme.

De Zweedse YouTuber Otto Ekevi filmde mijn lezing voor zijn kanaal over de moord op Palme. Een kopie van zijn film heb ik op mijn eigen kanaal geplaatst en voorzien van Nederlandse ondertitels. Deze kunnen worden aangezet via de knop CC in het dashboard van de video.

 

Het eerste inleidende tekstje van Otto heb ik niet ondertiteld om een chaotische letterbrij te vermijden, en omdat het niet mijn woorden zijn. Hierin legt Otto uit dat hij zelf niet gelooft in de betrokkenheid van Andersson bij de moord, aangezien Otto meent dat de moord het resultaat is van een complot. Maar omdat de verdenkingen tegenover Andersson wel in de werkelijkheid zijn verankerd, wil Otto het verhaal toch brengen. De laatste tijd duiken almaar meer verzonnen hypotheses op en die worden steeds idioter. Dat mag tegenwicht krijgen.

Was het Zuid-Afrika?

Mogen spreken op de conferentie was natuurlijk heel fijn. Honderd mensen hadden 60 euro betaald om erbij te mogen zijn. Was de zaal groter geweest, had er gemakkelijk een veelvoud bezoekers kunnen komen, want de belangstelling op internetforums bleek groot: de organisatie had een wachtlijst moeten aanleggen. Feitelijk was ook ik daar om enig tegenwicht te bieden, want de meeste andere sprekers kwamen met bijdragen die rond een complottheorie draaiden. Veel ging hierbij om verdachte figuren in de sfeer van extreem-rechts en Stay Behind-netwerken.

(meer…)

Is verkeersactivist Bengt de nieuwe Palme-moordverdachte?

21 december 2021 Verdachten

“Boeren moeten onze wegen niet onderschijten”, staat er met grote letters boven de blogpost. Eronder een korte tirade inclusief foto’s en video van een man die in een landbouwgebied een stuk asfalt met sporen van modder en stront tegenkwam. Misdadig, al die vervuiling, lezen we.

De auteur, de zeventiger Bengt J, is op 16 december 2021 tot “nieuw spoor” verklaard in de moord op Olof Palme. Althans, door de krant Svenska Dagbladet. Waarom? En heeft het nieuwe spoor iets om het lijf?

Man neemt moord op zich

Via deze straat vluchtte de moordenaar. Foto: Marc Pennartz

Het verhaal in de Zweedse krant begint met een anonieme brief. Die werd op 10 maart 1986, tien dagen na de moord op de Zweedse premier, door een politieman opgepikt in een postkantoor in Norrköping. De envelop was geadresseerd aan de toenmalige minister van financiën Kjell-Olof Feldt, maar niet gefrankeerd. In de brief verklaarde de zogeheten Saltfria Väg Fraktionen (de Zoutvrije Wegfractie) zich verantwoordelijk voor de moord. Palme was volgens de verder anonieme auteur zijn belangrijkste taak vergeten: het verbieden van strooien op de Zweedse wegen. Daarom moest hij “terechtgesteld” worden.

Idioten die de moord op zich namen waren in die periode geen uitzondering. Deze brief was om een andere reden wel opvallend. In de envelop staken twee lege patroonhulzen van .357 magnum-kogels. Palme was gedood met een kogel van dat kaliber. Een tweede kogel schampte de rug van zijn vrouw Lisbeth. Of de hulzen uit de envelop bij de kogels pasten, kon na onderzoek echter niet worden vastgesteld.

Revolver in beslag genomen

De politie slaagde er niet in om de briefschrijver te identificeren. Ene Simon, een particulier met belangstelling voor de moord op Palme, meende hem 35 jaar later wel te kennen: het zou gaan om een verkeersactivist die al jaren een blog bijhoudt waarin hij fel tekeergaat tegen politici en ambtenaren. Simon tipte een podcastmaker die ermee naar de krant stapte. (meer…)

Complottheorieën rond moord Olof Palme houden aan

8 september 2021 Complottheorieën

Hij wilde de oplossing presenteren en een eind maken aan alle wilde speculaties. Maar hoofdaanklager Krister Petersson sloeg de plank mis toen hij in juni 2020 de zogeheten Skandiaman alias Stig Engström aanwees als hoofdverdachte van de moord op premier Olof Palme. De vele samenzweringstheorieën rond de moord lijken enkel populairder én driester geworden.

Krister Petersson, juni 2020.

Olof Palme werd op 28 februari 1986 vermoord op een straathoek in Stockholm, nadat hij terugkeerde van een avondje uit. Dat is de versie die we al 35 jaar horen, en die gestaafd wordt met een onderzoeksdossier dat een 250 meter lange boekenplank beslaat. Maar als je de diverse forums en Facebookgroepen afstruint, waarin (vooral) Zweden discussiëren over de meest geruchtmakende Zweedse moord aller tijden, kom je erachter dat intussen álles wat we erover weten in twijfel wordt getrokken.

Een bloemlezing uit het grote circus der drogredenen.

“Twee moordenaars!”

De opvatting dat er niet één dader, maar zelfs twee moordenaars waren, wordt door almaar meer mensen gedeeld. Ondanks dat alle ooggetuigen – toch een stuk of twintig mensen – maar één persoon hebben gezien. De redenering: in theorie kán het dat niet iedereen dezelfde persoon bedoelt. En dus kunnen het er ook twee zijn geweest, menen deze complotdenkers.

Bovendien: had weduwe Lisbeth Palme, die de aanslag overleefde, niet in het eerste verhoor, een uur na de moord, gesproken over twee mannen?

Dat klopt, maar ze bedoelde twee mannen die ze eerder in de buurt van haar huis had gezien, en niet op de plaats delict. Alleen werd dat gegeven verkeerd begrepen door degene die landelijk alarm sloeg. Daardoor werd de indruk gewekt dat er twee daders waren.  Dit is nog dezelfde nacht rechtgezet. (meer…)

Palme, papa en ik: portret zonder verdachte

3 maart 2021 Verdachten ,

Palme, papa en ik: zo heet de documentaire die de Nederlandse VPRO op 2 maart uitzond. Daarin dook de Zweedse Signe Zeilich-Jensen in het verleden van haar in 1992 overleden vader Leif. Volgens een video op YouTube was hij mogelijk de moordenaar van Olof Palme.

Signe ging met haar man, de Nederlandse filmmaker Niek Koppen, op zoek naar het verhaal achter het gerucht. Was haar papa een moordenaar? Het uitgangspunt is voer voor een film, en die is aardig om te zien, maar wie denkt een potentiële verdachte te leren kennen, komt van een koude kermis thuis.

De bron: een dubieus YouTube-kanaal

Uit de film Palme, papa en ik.

Ik heb begin vorig jaar eens op deze website geschreven over een gerucht dat op een zolder in de Stockholmse voorstad Spånga naar een revolver zou zijn gezocht. Dat verwees naar Leif Zeilich-Jensen. Zijn dochter werd begin 2020 gealarmeerd door Jonas Nyman, een Zweed die al jaren belangstelling heeft in de moordzaak en informatie erover verzamelt. Jonas maakte Signe attent op een interview met Maria, de laatste partner van Leif (niet Signes moeder). Zij beweerde dat hij de dag na de moord zijn snor, nochtans zijn visuele handelsmerk, had afgeschoren en iets op de zolder van hun huis zou hebben verborgen.

De video met dat interview, waarvan fragmenten in de documentaire te zien zijn, werd gemaakt door SwebbTV. Bij kritische Zweden zouden de alarmbellen dan afgaan. SwebbTV is een YouTube-kanaal dat aanleunt bij radicaal-rechts en gespecialiseerd in het verspreiden van complottheorieën en paranoïde onzin. SwebbTV heeft ook met veel sérieux ruim baan gegeven aan een man die beweert dat Palme niet eens is vermoord, en dat alles daarrond een leugen is.

Wie was Leif Zeilich-Jensen?

Signe, die zelf op zeker moment het contact met haar vader had verbroken, probeert in de film zijn leven te ontrafelen. Yogaleraar Leif was een fantast en verhalenverteller, volgens velen, en een man die zich interesseerde voor religies, spirituele zaken en geheime genootschappen. Ook iemand die politiek flink gekant was tegen Palme. Signes moeder zei dat hij in de jaren zeventig twee vuurwapens in Duitsland had gekocht, een voor hem en een voor haar – zoals dat in een goed huwelijk hoort. (meer…)

Nieuw boek: De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme

27 december 2020 Boeken, Verdachten , ,

Er komt een nieuw boek van mijn hand over de moord op Olof Palme, of beter: over een man die volgens familieleden minstens een keer op de Zweedse premier schoot. En mogelijk zelfs twee keer.

Andersson op geanonimiseerde politiefoto.

De titel luidt De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme en het boek verschijnt, als alles goed gaat, in februari 2021. Hoofdpersoon is Christer Andersson, de vroegere beursspeculant die als voornaamste verdachte gold voor de moord op Palme totdat de focus rond 2017 werd verlegd naar Stig Engström, een man die lang als ooggetuige gold. In juni 2020 besloot de Zweedse hoofdaanklager Krister Petersson het onderzoek stop te zetten. De reden: Engström stierf in 2000 en kon dus niet meer verhoord worden.

Dossierstukken nu openbaar

Vier op de vijf Zweden zei daags na afsluiting van het onderzoek niet in Engströms schuld te geloven. Daar hadden ze goede redenen voor, zoals ik ook in mijn boek zal duidelijk maken. Zo bezat hij geen wapen, is het hoogst onzeker of hij wel de tijd had om de moord te plegen en beschikte hij twintig minuten na de moord over kennis die alleen een gewone getuige kon hebben en niet de dader.

Een positief neveneffect was wel dat iedereen sinds juni 2020 het recht heeft om stukken uit het onderzoeksdossier op te vragen. Openbaarheid van bestuur wordt in Zweden serieus genomen. Ik heb daarvan gretig gebruikgemaakt en zowat alles opgevraagd wat betrekking had op Christer Andersson. Daarnaast heb ik ook grote delen van het materiaal gezien dat de politie over Engström verzamelde.

Eerder al beschikte ik over alle stukken die deel uitmaakten van het gerechtelijk vooronderzoek tegen Christer Pettersson, de man die in 1989 veroordeeld en kort daarna in hoger beroep vrijgesproken werd voor de moord op Palme.

Andersson blijft de hoofdverdachte

Mijn conclusie was dat Christer Andersson nog steeds bovenaan de verdachtenlijst staat. Sterker nog, bovenop de aanwijzingen in zijn richting die ik al kende, kwam er uit de dossierstukken nog meer bezwarende informatie. Ook eigen research en die van enkele anderen leverde interessante gegevens op. (meer…)

“Christer Andersson bekende moord op Palme”

2 augustus 2020 Onderzoek, Verdachten ,

Voor de Zweedse politie is Stig Engström de meest waarschijnlijke moordenaar van Olof Palme. Toch kreeg het rechercheteam in augustus 2019 nog een tip die Christer Andersson aanwees als dader. Een vrouw die Andersson kende vertelde de politie dat Christer aan een neef zou hebben opgebiecht dat hij Palme vermoordde. De neef ontkent dat Christer dit zei, maar houdt hem wel voor de moordenaar. Dat blijkt uit stukken in het Palme-dossier.

Andersson bij een bushalte, op een geanonimiseerde politiefoto. De politie schaduwde hem in de jaren negentig.

De tipgever is een vrouw die ooit samenwoonde met Anderssons neef. Deze zou haar bij drie verschillende gelegenheden hebben gezegd dat Christer bekende de moord te hebben gepleegd. De eerste keer zou rond 2006 zijn geweest, twee jaar voordat Christer Andersson zich van het leven beroofde. Volgens de vrouw wilde de neef zelf niet de politie bellen.

De onderzoekers stapten na de tip naar Anderssons neef. De man zei dat zijn ex-vriendin het niet goed had begrepen. Christer zou de moord niet hebben bekend. Maar hij zei er zelf van overtuigd te zijn dat Christer de dader was. Dat baseerde de neef op de contacten die hij met hem had tot aan diens zelfmoord. Christer Andersson verafschuwde Palme, verklaarde de man, en zou ook “zijn wapen” aan de neef hebben getoond. Dat Christer een jaar na de moord uit Stockholm verhuisde versterkte zijn vermoedens.

Het lijkt er niet op dat de politie de tip erg uitvoerig heeft onderzocht. Er waren in het najaar van 2019 twee gesprekken met zowel de man als de vrouw. De verslagen daarvan zouden op één A4 hebben gepast. Uit de stukken kan niet worden opgemaakt of Christer een wapen aan zijn neef toonde, zoals de vrouw beweert, en wanneer dat was. Dat zou nochtans heel interessant zijn, want Anderssons revolver is tot vandaag spoorloos en geldt als hét bewijsstuk dat hem ofwel aan de moord kan nagelen, ofwel vrijuit doet gaan.

Uit eerdere verhoren en informele getuigenissen blijkt dat de familie niet graag over hem spreekt. “Over sommige zaken praat je niet”, zei ook de neef. (meer…)

Het gezicht van de Palme-moordenaar?

26 juli 2020 Onderzoek, Verdachten ,

Het onderzoek naar de moord op Olof Palme is officieel afgesloten. Een deel van het onderzoeksmateriaal is nu openbaar. En dus duikt er nu informatie op die eerder geheim was. Bijvoorbeeld deze compositiefoto. De man op het beeld zou weleens de moordenaar kunnen zijn. De “robotfoto” werd al in 1986 gemaakt na verklaringen van Olofs zoon Mårten Palme.

Even terug naar 28 februari 1986. Nadat Olof en Lisbeth Palme rond 23:10 uur de Grand-bioscoop in Stockholm verlieten, praatten ze buiten nog wat na met Mårten en diens vriendin. Een paar meter verderop stond op dat moment een nooit geïdentificeerde man in een verduisterde etalage te staren.

Mårten en zijn vriendin namen afscheid en passeerden de man. Die maakte vervolgens aanstalten om achter Olof en Lisbeth aan te gaan. Om 23:21 uur werd de Zweedse premier, zo’n driehonderd meter verder, doodgeschoten. De politie ging decennia lang uit van de theorie dat Olof achtervolgd en uiteindelijk gedood werd door de man die Mårten zag.

Beschrijving van Grandman

De speurders maakten een compositiefoto aan de hand van Mårten Palme’s beschrijving. Dat beeld (rechts) is nu voor het eerst te zien. Mårten sprak destijds van een ongeveer 40-jarige man van 1 meter 80. Hij was stevig gebouwd en had een vierkantig gezicht met dunne lippen. Mogelijk droeg hij een bril met een dun, goudkleurig montuur. De jas omschreef Mårten Palme als een donkerblauw nylonjack van een outdoortype, met zowel rechte als schuine zakken.

De man zou een donkere pet van een ongewoon model hebben gedragen, mogelijk met een oprolbare, gebreide flap. Hij droeg een donkere broek, wellicht een sjaal want zijn hals leek kort, en mogelijk iets wat op een schoudertasje leek.

Engström??

Mårten Palme heeft deze beschrijving kort na de moord enkele malen tegenover de politie herhaald. Toch sloot hij onlangs niet uit dat hij Stig Engström zag, de man die in juni 2020 door hoofdaanklager Krister Petersson tot eeuwige hoofdverdachte werd gebombardeerd. Dat is vreemd: Engström droeg een bril, maar past verder niet bij de beschrijving, en over die bril was Mårten onzeker. Hij was 52, had een vol en rond gezicht en droeg heel andere kleren. (meer…)

“Oplossing” moordzaak-Palme: anticlimax en schandaal in een

10 juni 2020 Onderzoek ,

Een anticlimax, een lachnummer, een bedroevende vertoning, een schandaal… Je kan veel zeggen over de persconferentie van hoofdaanklager Krister Petersson over de moord op Olof Palme, maar niets positiefs. Er is een man aangewezen als moordverdachte, enkel op basis van een persoonlijke interpretatie van 34 jaar oude getuigenverklaringen en een vaag signalement. Omdat Stig Engström sinds 2000 dood is, kan hij echter niet worden aangehouden. En dus gooit Petersson het bijltje erbij neer. Waarbij de hoofdaanklager ook nog eens meerdere getuigen negeerde wier verklaringen Stig Engström in een rechtbank vrij konden pleiten. En ondanks dat tal van vragen onbeantwoord blijven.

Pagina uit het politiedossier met foto’s van Engström.

Stig Engström, eerder op deze site opgevoerd als de Skandiaman, was ten tijde van de moord 52 jaar en werkte bij verzekeringsfirma Skandia. Palme werd op 28 februari 1986 doodgeschoten haast voor de deur van het kantoorgebouw van Skandia.

Engström werkte die avond over. Een dag later meldde hij zich bij de politie als getuige. Hij kwam kort na het verlaten van zijn kantoor aan op de moordplaats, zei Engström, en had geholpen om de stervende Palme in een andere houding te leggen. Ook zou hij de aandacht van de politie hebben proberen te trekken toen die arriveerde, en was hij achter agenten aangerend om ze te vertellen dat de dader een blauwe jack droeg.

Engström beweerde tegenover de politie te vrezen dat hij voor de dader werd aangezien, want hij beantwoordde zelf aan een van de (andere) signalementen die in de media circuleerden. Later zou Engström actief kranten en televisie opzoeken om zijn getuigenis te herhalen, waarbij hij klaagde over gebrek aan aandacht van de zijde van de politie.

Was Engström wel een getuige?

Het probleem is dat Engströms hulp bij de reanimatie door andere getuigen niet werd bevestigd. Ook politiemensen die er die nacht bij waren konden zich hem niet herinneren, zei aanklager Petersson. Dat heeft ook vroeger al heel wat wenkbrauwen doen fronsen. Dat Engström in de buurt was op het moment van de moord, was zeker. Dat bleek uit de stempelklok van Skandia. Maar als hij geen getuige was, was hij dan misschien de dader? Hij voldeed in elk geval aan een van de signalementen.

Eigenlijk is dat zowat alles waarop hoofdaanklager Petersson zich baseert. Ja, u leest het goed. Dat is zowat alles: twijfel over het waarheidsgehalte van Engströms verklaringen en een passend signalement. Overigens werden al in 1986 vraagtekens gezet bij Engström, maar destijds oordeelden de speurders dat verder onderzoek niet nodig was. In hun ogen was Engström een fantast. Iets waar Petersson tijdens de persbijeenkomst geen goede woorden voor had. (meer…)

Oplossing dank zij de dood van de weduwe Palme?

25 mei 2020 Onderzoek , ,

Zweden wacht op de oplossing van de moordzaak-Palme. Al 34 jaar. Voor 1 juli 2020 moet het zover zijn. Dan komt de openbare aanklager, Krister Petersson, met de oplossing, heeft hij beloofd. Waarschijnlijk kon hij daarmee al eerder komen. Maar er was een hindernis: de kroongetuige. Die moest eerst sterven.

Lisbeth en Olof Palme komen terug van de winkel. Foto: Bo Schreiber/Scanpix

Lisbeth Palme, de vrouw van premier Olof Palme, was erbij toen haar man op 28 februari 1986 werd doodgeschoten. Zelf liep ze een schampschot op. Bijna drie jaar na de moord herkende ze de dader in de licht ontvlambare vechtersbaas Christer Pettersson (niet te verwarren met aanklager Petersson). Die werd in 1989 veroordeeld, maar in hoger beroep vrijgesproken. Want concreet bewijs, buiten de identificatie, ontbrak. Achteraf bleek het hele onderzoek tegen Pettersson een knoeiboel te zijn geweest.

Lisbeth Palme veranderde echter nooit van mening. En dát was een serieus probleem voor justitie. De speurders moesten een andere verdachte vinden. Maar hoe konden ze iemand veroordeeld krijgen als Lisbeth Palme bleef volhouden dat Christer Pettersson op haar man had geschoten? Zij was de kroongetuige. En zij had de dader in de ogen gekeken, zei ze. Niemand anders.

Getuige dood: moordzaak opgelost

Meestal heeft justitie een kroongetuige nodig om een misdrijf op te lossen. Maar bij de moord op Olof Palme moest ze eerst wachten op de dood van de kroongetuige. Lisbeth Palme overleed, 87 jaar oud, op 18 oktober 2018. Dat heeft alles veranderd, suggereerde criminoloog Leif GW Persson afgelopen zondag op de Zweedse tv-zender TV4.

“Het was een probleem geweest als de kroongetuige nog had geleefd en men haar een andere dader dan Christer Pettersson had gepresenteerd”, zei Persson. “Had zij dan gezegd: nee, dat was niet hij, het was Christer Pettersson die Olof neerschoot, dan was dat problematisch geweest. Nu is dat uit de weg, want Lisbeth is dood.” (meer…)

DNA-onderzoek in moordzaak Palme

7 mei 2020 Onderzoek , ,

Het politieteam dat de moord op Olof Palme onderzoekt, heeft in maart enkele DNA-stalen voor analyse doorgestuurd naar het Zweeds forensisch laboratorium. Dat heeft de chef van de afdeling forensische genetica gemeld aan de krant Aftonbladet. Een maand eerder maakt openbaar aanklager Krister Petersson bekend voor 1 juli van dit jaar met een antwoord te komen op de vraag wie in 1986 Palme doodschoot.

Van wie de DNA-stalen afkomstig zijn, is vooralsnog geheim. Aftonbladet en een andere krant, Expressen, menen echter te weten dat het om DNA gaat van familieleden van Stig Engström. Deze zogenoemde Skandiaman meldde zich daags na afloop van de moord als getuige. Volgens sommige Zweedse journalisten geldt hij als de voornaamste verdachte van de moord. Anderen zijn daarvan minder overtuigd. Engström overleed in 2000.

DNA-sporen van getuige… of dader?

Als de speurders DNA-onderzoek doen, hebben ze iets om te vergelijken. Er is dus DNA beschikbaar van een getuige of zelfs de dader, iets wat tot dusver niet bekend was. In 1986 was DNA-onderzoek nog niet mogelijk. Wellicht zijn er met moderne technieken alsnog DNA-sporen gevonden op de kledij van Olof Palme. De dader zou Palme bij de schouder hebben vastgepakt. Ook kan het zijn dat het moordwapen is opgedoken, en dat daar DNA op zit, misschien van de schutter.

Mocht er inderdaad DNA van familie van Engström zijn opgevraagd, dan wil dit niet automatisch zeggen dat de Skandiaman de hoofdverdachte is. Engström beweerde destijds te hebben geholpen bij reanimatiepogingen van Palme. Als zijn DNA op de kleding van Palme zit, kan dit dus ook betekenen dat hij hierover altijd de waarheid heeft gesproken, iets wat in de media de laatste jaren sterk werd betwijfeld.

(meer…)

Translate »